Ποιος είναι όμως ο ρόλος της σωστής διατροφής στον αθλητισμό;
- Η σημασία της αθλητικής διατροφής αντανακλάται σε όλα τα επίπεδα του αθλητισμού.
- Για κάθε αθλητή θα πρέπει να προσδιορίζονται οι εξατομικευμένες ενεργειακές του απαιτήσεις και το δικό του ιδανικό σωματικό βάρος και σωματικό λίπος.
- Ο στόχος των διατροφικών πρακτικών κατά την προετοιμασία για έναν αγώνα, είναι να προληφθούν κάποιοι παράγοντες, οι οποίοι θα μπορούσαν να περιορίσουν την αθλητική απόδοση κατά τη διάρκεια του αγώνα και είναι οι εξής:
1. Εξάντληση αποθεμάτων γλυκογόνου από τον ακούμενο μυ-μύες. (Οι υδατάνθρακες που προσλαμβάνουμε από την τροφή αποθηκεύονται στο σώμα μας με τη μορφή γλυκογόνου – πολλά μόρια γλυκόζης συνδεδεμένα μεταξύ τους. Το γλυκόγονο είναι το πρώτο συστατικό που χρησιμοποιείται από τον οργανισμό μας κατά τη διάρκεια της άσκησης)
2. Υπογλυκαιμία (χαμηλά επίπεδα γλυκόζης αίματος)
3. «Κεντρική κόπωση» μέσω νευροδιαβιβαστών (Η κεντρική κόπωση οφείλεται σε πλεόνασμα σεροτονίνης. Είναι γνωστό, ότι απελευθερώνεται σεροτονίνη (νευροδιαβιβαστής του εγκεφάλου) όταν ασκούμαστε και μάλιστα μας βοηθάει για να συνεχίσουμε την άσκηση. Η σεροτονίνη λειτουργεί σαν ένας επιταχυντής, αλλά επίσης και σαν φρένο όταν υπάρχει πλεόνασμα της παραγωγής της. Το πλεόνασμα σεροτονίνης ενεργοποιεί ένα μηχανισμό πέδησης-φρένου στον εγκέφαλο).
4. Υπερθερμία (αυξημένη θερμοκρασία σώματος)
5. Αφυδάτωση
6. Υπονατριαιμία (χαμηλά επίπεδα νατρίου)
7. Γαστρεντερικές διαταραχές
Διατροφή και Άσκηση
- Κάθε μορφή άσκησης αποτελεί ένα ερέθισμα υψηλών ενεργειακών απαιτήσεων για τους σκελετικούς μύες. Εάν οι μύες δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις αυτές, η άσκηση δε μπορεί να εκτελεστεί.
- Οι αθλητές όλων των αθλημάτων & κατηγοριών θα πρέπει να λαμβάνουν ειδική διατροφή, ανάλογα με τις ανάγκες του εκάστοτε ατόμου, αλλά και του αθλήματος.
- Ωστόσο, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί σε αθλητές, μικρής ηλικίας (παιδιά 8-18 ετών), ώστε να καλυφθούν παράλληλα οι ενεργειακές απαιτήσεις για την ανάπτυξή τους, αλλά και για την άσκηση.
Ενυδάτωση του αθλητή πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον αγώνα
- Η αφυδάτωση αποτελεί το πιο συνηθισμένο διατροφικό πρόβλημα που εμφανίζεται στον αθλητισμό.
- Η ισορροπία του οργανισμού εξαρτάται από την ισορροπία πρόσληψης υγρών και την αποβολή υγρών από το σώμα.
- Η κατανάλωση υγρών πρέπει να είναι το πρώτο μέλημα του αθλητή πριν, κατά τη διάρκεια αλλά και μετά την άσκηση.
Μειωμένη πρόσληψη υγρών μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια νερού και ηλεκτρολυτών με την εφίδρωση, που με τη σειρά της μπορεί να οδηγήσει σε ελαττωμένη οξυγόνωση ιστών, κακή νεφρική λειτουργία, κράμπες και μείωση αποθεμάτων γλυκογόνου στο αίμα.
Τι να φάω πριν την προπόνηση ή τον αγώνα;
Πολλά παιδιά μου κάνουν αυτή την ερώτηση, πιστεύοντας ότι το γεύμα πριν την προπόνηση ή τον αγώνα είναι το μόνο γεύμα που θα τους δώσει τη μέγιστη απόδοση.
Λάθος. Το προ-αγωνιστικό γεύμα είναι σημαντικό μεν, αλλά για τον λόγο κατά τον οποίο αφορά στην καλή πέψη και την επαρκή πρόσληψη υδατανθράκων, σημαντικό θρεπτικό συστατικό για έναν αθλητή! Οι αθλητές (και όχι μόνο του ποδοσφαίρου!) θα πρέπει να τρέφονται σωστά καθ’όλη τη διάρκεια του έτους, όχι μόνο για μία ή δύο ημέρες ή (ακόμα χειρότερα) τις 3-4 ώρες πριν την προπόνηση ή τον αγώνα!